Đòn hù dọa thiếu sức nặng

Quả là gay gắt! Và sự việc cho thấy giao tế giữa hai nước đang tiềm ẩn những mối Không hòa thuận trầm trọng. Điều đó cũng được ông J. Bây-đơ ( J. Bader ) , người phụ trách giao tế với châu Á thuộc Hội đồng An ninh nhà nước Mỹ , dận “còn tồn tại một số khác biệt” và hai bên đang nỗ lực giải quyết dù cho ông không cho rằng “mối giao tế Mỹ - Trung Quốc đang căng thẳng". Trong cơn khủng hoảng tài chính – kinh tế thế giới , năm 2009 vẫn được coi là năm chuyển đổi tích cực trong giao tế Mỹ - Trung với những sửa đổi mạnh trong chính sách của chính quyền Ô-ba-ma đối với lĩnh vực châu Á-Thái Bình Dương. Đây là thời kỳ khá ngọt ngào trong giao tế Mỹ - Trung. Thế nhưng càng về cuối năm , sự ngọt ngào đó cứ nhạt dần. Những mâu thuẫn cố hữu càng ngày càng biểu lộ khiến giao tế song phương bị tình bạn rạn nứt. Những cú “ăn miếng trả miếng” lại tái tạo , đầu tiên trong khu vực thương mại , từ việc đánh thuế chống bán hoá giá mặt hàng cứng như thép Trung Quốc , tới mặt hàng mềm như thịt gà của Mỹ...Chẳng mấy nữa Trung Quốc sẽ vượt Nhật Bản thụ tang thành nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới , sau Mỹ. Mọi chính sách xây dựng và phát triển mà Trung Quốc đang thực thi hiện tại đều vươn tới tầm toàn cầu. Sự vươn dậy của Trung Quốc trong cuộc cạnh tranh quyết liệt với thế giới bên ngoài không chỉ đụng chạm tới ích lợi của Mỹ mà của nhiều nước khác. Các thứ hợp tác của Trung Quốc trong giải quyết các Sự tình quốc tế nóng bỏng đều Hữu ý nghĩa lớn , có tính quyết định đến sự thành bại. Thậm chí , nền kinh tế Trung Quốc còn được coi là một đầu máy lớn góp phần không nhỏ trong việc kéo nền kinh tế thế giới ra khỏi cuộc khủng hoàng tài chính – kinh tế vốn bùng phát từ Mỹ rồi lan ra toàn cầu vừa qua. Trong phông nền ấy , người Mỹ không thể vô tư về khả năng “địa vị thống trị” của họ trên thế giới sẽ bị đe dọa. Bởi thế các biến hóa của các chính khách Mỹ trong giao tế với Trung Quốc hiện tại cũng là điều rõ ràng. Nhưng trừng phạt Trung Quốc như đòi hỏi của các nghị viên Mỹ không phải là điều dễ dàng với Nhà Trắng. Trong thời đại toàn cầu hóa hiện tại , sự phát triển của Mỹ và Trung Quốc đang càng ngày càng phụ thuộc nhiều vào nhau. Bởi vậy , mọi biện pháp “trừng phạt” mà Mỹ Hữu ý định áp đặt với Trung Quốc không thể không tạo ra hiệu ứng ngược. Biết rõ điều đó và dù vẫn thực thi “chính sách ngoại giao khôn ngoan” hay “quyền lực mềm” phục vụ phát triển , Trung Quốc vẫn giành lấy quyền đáp trả rắn rỏi trong thế “ngang cơ” mỗi khi bị Mỹ ép. Trung Quốc tuyên bố Mỹ phải chịu mọi trách nhiệm về những căng thẳng do Mỹ gây ra gần đây giữa hai thanh thủy cả chính trị , quân sự và kinh tế. Quả là gần đây , Oa-sinh-tơn đã khiến Bắc Kinh tức giận qua một loạt vụ: Cung cấp lô vũ khí trị giá 6 , 4 tỉ USD cho Đài Loan , cuộc gặp tại Oa-sinh-tơn của Tổng thống B. Ô-ba-ma với lãnh tụ tinh thần Đạt-lai Lạt-ma li khai của Tây Tạng , vạch sai lầm gay gắt của nữ Ngoại trưởng Mỹ về việc Trung Quốc rà soát không gian mạng... Các cuộc tiếp xúc ngoại giao giữa hai bên thưa vắng dần khiến Mỹ sốt ruột và phải cử Thứ trưởng ngoại giao Giêm Xtên-bớc ( James Steinberg ) tới Bắc Kinh đầu tháng 3 vừa qua nhằm phá băng và đưa giao tế Mỹ - Trung trở lại đường ray hướng tới mai sau trong nỗ lực xúc tiến Trung Quốc hợp tác giải quyết các Sự tình song phương và quốc tế. Cả hai nước , nói chung đang cố gắng tránh một cuộc đối đầu toàn diện. Hôm 16-3 , Hội nghị LHQ về thương mại và phát triển ( UNTACD ) đã lên tiếng canh gác Trung Quốc trước sức ép của phương Tây đòi đội giá đồng NDT. UNTACD cho rằng , Trung Quốc là nước đi đầu trong khuyến khích tiêu dùng trong nước và xúc tiến nền kinh tế toàn cầu. Việc thả nổi tiền tệ cho các chính sách rà soát thị trường bất hợp lý sẽ không giúp tái thăng bằng được nền kinh tế thế giới và một quyết định của Bắc Kinh theo hướng này sẽ có nguy cơ tạo ra một vố sốc kinh tế tương tự như đã từng xảy ra tại Nhật Bản hồi những năm 1990 của thế kỷ trước. Hệ quả tiếp theo sẽ là hết thảy nền kinh tế thế giới sẽ trở thành bất ổn.Trong khi giao tế Mỹ - Trung đã trở thành Sự tình nhạy cảm trên chính trường Mỹ , không loại trừ khả năng Dự luật này chỉ là “đòn hù dọa” nhằm phục vụ cho chiến dịch tranh cử trong cuộc bảo cử nghị trường giữa kỳ sắp tới ở Mỹ. Sức nặng của nó có khi chỉ dừng ở những lời tuyên bố. Kim Tôn
.